• Matka Boska Piekarska
  • Franz Jakayek (Jahayeh)
  • XIX wiek
  • Malarstwo ludowe
  • olej na płótnie
  • 118
  • 90 cm x 72 cm

Matka Boska Piekarska

Franz Jakayek (Jahayeh), XIX wiek, warsztat śląski

Obraz jest bardzo wierną kopią wizerunku Matki Boskiej Piekarskiej znajdującego się do dziś w sanktuarium w Piekarach Śląskich. Przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem Jezus w typie hodegetrii. Obraz piekarski wyróżnia trzymane przez Matkę Boską w prawej dłoni jabłko i charakterystyczny kształt koron. Obraz jest otoczony szczególnie silnym kultem wśród mieszkańców Śląska oraz zawodów górników i hutników.

Najstarszy obraz Matki Boskiej Piekarskiej znajdował się w bocznym ołtarzu i pochodził z końca XV wieku. Wkrótce po przeniesieniu obrazu z ołtarza bocznego do głównego w 1659 r. nastąpiły liczne wypadki cudownych uzdrowień. Do najbardziej znanych i spektakularnych cudów za jego wstawiennictwem należały uratowanie od zarazy w Tarnowskich Górach (1676), Pradze (1680) i Hradec Kralowe. 20 sierpnia 1683 roku król Jan III Sobieski, zmierzając pod Wiedeń modlił się w piekarskim kościele przed obliczem Matki Bożej. Obraz uznany za cudowny został jednak dla bezpieczeństwa przeniesiony w 1702 roku do Opola i nigdy już nie powrócił do Piekar Śląskich. Obecnie ten najstarszy wizerunek znajduje się w kościele katedralnym pw. Świętego Krzyża w Opolu i jest znany jako obraz Matki Boskiej Opolskiej.

W oczekiwaniu na powrót oryginalnego obrazu w Piekarach Śląskich zawisła kopia cudownego obrazu wykonana najprawdopodobniej w Hradec Kralowe. Nie przeszkodziło to dalszemu rozwojowi kultu. W chwili obecnej trudno stwierdzić, jak wyglądała pierwsza kopia obrazu Matki Boskiej Piekarskiej w latach 1702 – 1795. Dziś w ołtarzu znajduje się kolejna kopia autorstwa Carla Ziepsera z 1795 r. Po latach spośród kilku kopii obraz ten wydawał się najmniej zniszczony i został koronowany w 1925 roku, a następnie po kradzieżach dwukrotnie rekoronowany w 1965 i 1985 roku.

Prezentowany na stronie obraz najbardziej przypomina jeszcze jedną kopię obrazu Matki Boskiej Piekarskiej zwaną „Lekarką”. Obraz Matki Boskiej Piekarskiej „Lekarki” do dziś znajduje się w jednej z czterech bocznych kaplic sanktuarium w Piekarach Śląskich. Trudno stwierdzić bez dokładnych badań czy wizerunek ten jest starszy od obrazu Carla Ziepsera.

Choć na przestrzeni wieków w Piekarach Śląskich wisiały różne przedstawienia Matki Bożej Piekarskiej, każde z nich odbierało cześć od wiernych. Ten fakt podsumował w XVIII w. superior zakonu jezuitów z Piekar Śląskich, o. Jerzy Bellman: „Nie pędzel tu mocen, ni praca człowieka, ni drzewo, ni płótno, jeno Duch Boży, który sobie to miejsce i ten lud upodobał”.