• Święty Maciej Apostoł
  • Autor nieznany
  • II połowa XIX wieku
  • Malarstwo ludowe
  • olej na płótnie
  • 82
  • 66,0 cm x 45,0 cm

Święty Maciej Apostoł

Autor nieznany, II połowa XIX wieku, warsztat małopolski

Obraz przedstawia św. Macieja Apostoła męczennika, świętego kościołów katolickiego i prawosławnego. Wizerunek podpisany jest z boku: „S ty: Maciey.”
Święty Maciej Apostoł nazywany jest często trzynastym apostołem. Jak dowiadujemy się z Dziejów Apostolskich św. Maciej został wybrany przez Piotra i pozostałych Apostołów po zdradzie i śmierci Judasza. Wynikało to z przekonania Apostołów, że tak jak Stary Testament opierał się na 12 synach Jakuba patriarchy, tak i Nowy Testament miał się opierać na 12 Apostołach. Wybrano dwóch uczniów: Józefa zwanego Barsabasem oraz Macieja. Losowanie wskazało jednak na Macieja. W ten właśnie sposób Maciej wstąpił w szeregi Apostołów. Można powiedzieć, że upadek jednego stał się przyczynkiem do wyniesienia drugiego człowieka. Dalsze losy nowego Apostoła są niepewne i często sprzeczne. Opierają się  na apokryfach, tak zwanej „Ewangelii św. Macieja” oraz fragmentach „Dziejów św. Andrzeja i św. Macieja”. Pisma te uznawane były jednak za gnostyckie i nie mają potwierdzenia w źródłach historycznych. Z kolei według innych pism ojców Kościoła Maciej miał głosić Ewangelię najpierw w Judei, potem w Etiopii, wreszcie w Kolchidzie. Jedna z wersji śmierci św. Macieja podaje, że został on ukamieniowany przez Żydów za głoszenie Ewangelii, a rzymski żołnierz uciął mu głowę toporem. Stąd topór jest jednym z atrybutów świętego. W Polsce św. Maciej nie należy do bardzo popularnych świętych – istnieje jedynie 11 świątyń pod jego wezwaniem.