• Święta Barbara
  • Autor nieznany
  • II połowa XIX wieku
  • Malarstwo ludowe
  • olej na płótnie
  • 65
  • 65,0 cm x 46,0 cm

Święta Barbara

Autor nieznany, II połowa XIX wieku, warsztat podhalański / podbeskidzki

Obraz przedstawia św. Barbarę. Jest to jeden z trzech obrazów (MB Saletyńska i Grób Pański) tego samego autora, pochodzących z wiejskiej chaty na Podhalu. Obraz posiada bardzo wyraźne cechy twórczości podhalańskiej. Uproszczenia tematu, konturowy i płaszczyznowy sposób malowania wywodzą się z popularnego na Podhalu malarstwa na szkle.

Św. Barbara przedstawiona jest z kielichem eucharystycznym i hostią w jednej ręce oraz mieczem w drugiej jako symbolem męczeńskiej śmierci z rąk ojca. Delikatne ozdoby na szyi, uszach i włosach oraz korona podkreślają szlachetne urodzenie świętej. Kwiatową aureolę podtrzymują dwa aniołki. Jest to bardzo rzadki przykład sztuki podhalańskiej malowanej na płótnie.

Barbara z Nikomedii, była piękną, wykształconą córką zamożnego Dioskura z Heliopolis w Bitynii. Bez wiedzy ojca, pod wpływem filozofa i pisarza Orygenesa z Aleksandrii, Barbara przyjęła chrzest i złożyła ślub czystości. Rozgniewany ojciec zamknął córkę w wieży i próbował zmusić ją do wyrzeczenia się wiary. Barbara była okrutnie męczona: biczowana, przypalana ogniem, okaleczana ostrymi narzędziami i pędzona nago przez miasto w końcu została ścięta mieczem przez własnego ojca w okolicy 305 roku. Św. Barbara była bardzo popularna. Wymieniano ją wśród czternastu Świętych Wspomożycieli lub Orędowników. Św. Barbara to patronka dobrej śmierci, czczona szczególnie w zawodach narażonych na nagłą śmierć, czyli np. górników. W ludowej tradycji święta Barbara chroniła od burz, piorunów i pożarów.