• Chrystus Salvator Mundi
  • Autor nieznany
  • XIX wiek
  • Malarstwo ludowe
  • olej na płótnie, aplikacje z materiału
  • 48
  • 68,0 cm x 51,0 cm

Chrystus Salvator Mundi

Autor nieznany, XIX wiek, warsztat śląski

Wizerunek Chrystusa – Salvatora Mundi. Jest to tradycyjne przedstawienie Jezusa Chrystusa, który w lewej ręce trzyma jabłko królewskie lub glob, zaś prawą ręką błogosławi ludzkość. Obraz bardzo starannie malowany (twarz Chrystusa). Aplikacje z materiału zostały przyklejone do obrazu i nie można ocenić całości oryginalnego płótna poza niewielkimi obszarami, gdzie tkanina nie przylegała do płótna. Aplikacje materiałowe imitujące „sukienkę” oraz zakrywające tło, zostały wykonane z dwóch rodzajów materiału. Tło z bordowo – czerwonego aksamitu zaś szaty Chrystusa z niebieskiego i różowego jedwabiu.

Wizerunek Salvatora Mundi pojawił się w sztuce pod koniec XV wieku w epoce renesansu. Najprawdopodobniej typ ikonograficzny Salvator Mundi powstał w Niderlandach w XV w. Większość badaczy za najstarszą zachowaną do dziś realizację tego tematu w malarstwie uznaje wizerunek Chrystusa z Tryptyku Braque autorstwa Rogiera van der Weydena (ok. 1450, Paryż, Luwr). Salvator Mundi miał ukazywać połączenie boskiej i ludzkiej natury Chrystusa: to Zbawiciel z globem, lecz bez korony, w ujęciu frontalnym, portretowym. Glob już w XV wieku miewał formę albo metalowego jabłka królewskiego albo kryształowej sfery. W okresie renesansu następuje odwrót od dramatycznie ukazanego cierpienia Chrystusa – Męża Boleści. Jego miejsce zajmuje coraz częściej majestatyczny wizerunek władcy świata – Salvator Mundi z łagodnie modelowaną twarzą bez oznak cierpienia.