• Święty Antoni Padewski
  • Autor nieznany
  • II połowa XIX wieku
  • Malarstwo ludowe
  • olej na płótnie
  • 104
  • 68,0 cm x 53,5 cm

Święty Antoni Padewski

Autor nieznany, II połowa XIX wieku, warsztat częstochowski

Obraz jest typowym przedstawieniem św. Antoniego z Padwy. Święty przedstawiony jest we franciszkańskim habicie, z białą lilią będąca znakiem czystości i cnoty oraz Dzieciątkiem Jezus na ręku, na pamiątkę objawienia w pustelni Camposampiero w 1231 roku. W przeciwieństwie do innych obrazów tego typu, święty przedstawiony jest frontalnie, a Dzieciątko Jezus siedzi na księdze trzymanej przez św. Antoniego. W lewej ręce trzyma glob ziemski, zaś prawą ręką błogosławi światu. Tło obrazu jest złote i starannie „grzebykowane”.

Św. Antoni z Padwy – franciszkanin, doktor Kościoła. Obok św. Franciszka z Asyżu – Doktora Serafickiego, św. Tomasza z Akwinu – Doktora Anielskiego, św. Antoni z Padwy – Doktor Ewangeliczny należy do najwybitniejszych przedstawicieli XIII-wiecznego Kościoła, określanych mianem „trójcy doktorów”. Św. Antoni jest autorem 53 Kazań („Sermones”). Są one podzielone tematycznie na trzy grupy: Kazania niedzielne (42), Kazania świąteczne (6) i Kazania maryjne (5). Dzieła te są w rzeczywistości traktatami lub komentarzami biblijno-teologicznymi a nie jak się powszechnie sądzi przemówieniami głoszonymi przez niego do ludu.

W Polsce kult św. Antoniego, podobnie jak w innych krajach, rozpowszechniły zakony franciszkańskie. W XVII i XVIII w. powstało kilkanaście kościołów i konwentów klasztornych pod jego wezwaniem (w Warszawie w 1664 r., w Łagiewnikach pod Łodzią w 1667 r., w Radecznicy w 1667 r.). Cześć Świętego z Padwy szerzyły liczne bractwa św. Antoniego. Pierwsze na ziemiach polskich powstały w 1664 r., w Warszawie i w Krakowie. Do najważniejszych ośrodków kultu św. Antoniego Padewskiego w Polsce należą sanktuarium w Radecznicy oraz sanktuarium w Łodzi-Łagiewnikach. Obydwa powstały jeszcze w XVII w., a ich początki wiążą się z objawieniami św. Antoniego.