• Oko Opatrzności Bożej z wizerunkiem Boga Ojca
  • Autor nieznany
  • XIX wiek
  • Malarstwo ludowe
  • olej na płótnie
  • 14
  • 62 cm x 49 cm

Oko Opatrzności Bożej z wizerunkiem Boga Ojca

Autor nieznany, XIX wiek, warsztat nieznany

Obraz przedstawia ludowe wyobrażenia darów opatrzności bożej. Obraz jest podzielony na dwie sfery: niebiańską i ziemską. W górnej niebiańskiej sferze Bóg Ojciec przedstawiony jest jako starzec, którego głowa otoczoną jest trójkątem (symbolika Trójcy Świętej). Rękami wychodzącymi z chmur zsyła chleb i ziarno. Chleb przeznaczony jest dla ludu bożego symbolizowanego przez ubogiego klęczącego z kulą kalekę, zaś ziarno dla zwierząt symbolizowanych na obrazie przez dzikie ptaki. Tło obrazu stanowi niezidentyfikowana świątynia. Całość obrazu utrzymana jest w ciemnej tonacji kolorów.

Popularność tego typu przedstawień na ziemiach polskich zawdzięczamy niezwykle popularnej i ilustrowanej pozycji książkowej: „Godzinki o Opatrzności Boskiej” z końca XVIII wieku, będącej zbiorem modlitw, hymnów, antyfon oraz litanii, opartych o teksty biblijne. Wśród różnych wariantów ludowych kompozycji zmianie ulegały jedynie postacie ludzkie. W tej wersji chleb jest zsyłany kalece wędrowcy. Są również wersje z klęczącymi kobietami.
Obrazy ludowe z Okiem Opatrzności i rękami wynurzającymi się z chmur, które wysypują chleb i ziarno są jednym z nielicznych przykładów kultu pojęcia abstrakcyjnego, jakim jest „opatrzność”.