This sub content title section you can add you real content.
Kazanie to jedna z najpopularniejszych form literackich w I Rzeczypospolitej. Tą specyficzną formę przekazu łączącą treści religijne z przekazem o charakterze moralnym, historycznym i społecznym uprawiało bardzo wielu duchownych i świeckich. Tysiące kazań jakie nam zostawili nasi przodkowie zebrane w imponujące zbiory lub publikowane jako pojedyncze mowy dostarczają nam unikalny obraz życia, zwyczajów, wierzeń, moralności […]
W 1610 roku Otto van Veen wydał w Antwerpii ilustrowany „Żywot św. Tomasza z Akwinu” („Vita D. Thomae Aquinatis”). Składało się na niego 30 rycin, które obejmowały historię od narodzin aż do śmierci św. Tomasza z Akwinu. [1] [2] Każda z rycin posiadała w dolnej części kilkuwierszowy opis po łacinie, przybliżający czytelnikowi treść grafiki. Pozycja […]
Jak postać św. Jacka Odrowąża na przestrzeni wieków postrzegali Polacy? Próbując odpowiedzieć na tak zadane pytanie stwierdziłem, że najlepszym sposobem na znalezienie odpowiedzi jest analiza tekstów i dzieł sztuki poświęconych naszemu wielkiemu dominikaninowi. W przypadku źródeł pisanych celowo nie będę sięgał po źródła historyczne pozostawiając ich analizę zawodowym historykom. Skupię się na tekstach o charakterze […]
Kim był święty Jacek Odrowąż i jakie jest jego dziedzictwo? O tym wszystkim mogliśmy się dowiedzieć 17 maja 2025 roku podczas Nocy Muzeów w Sejnach. Kanwą dla dwóch prelekcji poświęconych naszemu pierwszemu polskiemu dominikaninowi był XVII wieczny włoski obraz zatytułowany „Wizja św. Jacka Odrowąża”. Prelekcję poprowadził Marcin Błaszczyk z Fundacji Creare Aude. W pierwszej z […]
Artykuł poświęcony jest litaniom do św. Wincentego Ferreriusza, powstałym w Rzeczypospolitej w XVIII wieku. Jest to kontynuacja poszukiwań źródeł popularności kultu św. Wincentego w I Rzeczypospolitej. Litania Czym jest litania? Dla osób regularnie chodzących do kościoła odpowiedź wydaje się dosyć prosta. Być może definicja nie będzie precyzyjna, ale każda z tych osób bez problemu wyrecytuje […]
Święty Wincenty Ferreriusz jest bohaterem kilku pięknych Pieśni powstałych w Rzeczypospolitej w XVIII wieku. Poniższy artykuł jest próbą przybliżenia tej mało znanej formy literackiej i muzycznej. Temat polskiej pieśni kościelnej jest bardzo rozległy, z drugiej strony dostępne są liczne artykuły, książki i opracowania dotyczące tego tematu. Nie będę ich cytował lub powielał. Zainteresowanych odsyłam do […]
Bibliografia św. Wincentego Ferreriusza – opis wydarzeń związanych z wskrzeszeniem umarłego dziecka. Temat ten został już dogłębnie omówiony w dwóch artykułach: Bibliografia „Cudu w Morelli” w Europie Zachodniej i Rzeczypospolitej. Najwcześniejsze biografie św. Wincentego Ferreriusza. Jak wspomniałem w powyższych artykułach, proces kanonizacyjny św. Wincentego Ferreriusza toczył się w czterech różnych krajach, w których niezależne komisje […]
Niniejsze opracowanie jest próbą przybliżenia i usystematyzowania literatury poświęconej św. Jackowi Odrowążowi. Nie będę się starał podać pełnej chronologii, dzielić publikacje na te w języku polskim i obcym. Jest to moja subiektywna lista publikacji, które przeczytałem, bądź uważam za istotne aby o nich wspomnieć. Można powiedzieć, że jest to swego rodzaju zapis mojej podróży przez […]
Obchodzona w 2007 roku 750 rocznica śmierci św. Jacka Odrowąża była impulsem do przybliżenia współczesnym jednego z naszych pierwszych świętych. Przy tej okazji odbyły się konferencje poświęcone Jackowi Odrowążowi oraz ukazały się liczne książki o tej postaci. Z radością przyjęliśmy opracowania, artykuły czy współcześnie wydany najstarszy dokument o świętym Jacku autorstwa ojca Stanisława Lektora z […]
Inspiracją do napisania tego artykułu była chęć przybliżenia czytelnikom niezwykłego cyklu obrazów św. Jacka Odrowąża, który pierwotnie znajdował się w kościele San Giovanni in Canale w Piacenzie we Włoszech. Z informacją o tym cyklu zetknąłem się w dwóch źródłach. Pierwszym z nich był artykuł Roberto Fusco w tłumaczeniu ks. Arkadiusza Wuwera, który został opublikowany w […]
Biografie św. Wincentego Ferreriusza możemy podzielić na prace wczesne oraz powstałe po Soborze Trydenckim. Co do zasady, biografie świętych powstałe przed soborem często mają charakter apokryficzny i legendarny. Brak jest w nich rygoru weryfikacji faktów historycznych. Tym niemniej nawet najwcześniejsze publikacje poświęcone postaci św. Wincentego starają się być wierne prawdzie historycznej, choć nie zawsze autorzy […]
W niniejszym opracowaniu przybliżę historię najdłuższej debaty teologicznej pomiędzy katolikami a Żydami. Przeszła ona do historii jako debata w Tortosie od miejsca, w którym się toczyła. W kontekście tej debaty pokażę jaką rolę odegrał w niej św. Wincenty Ferreriusz i omówię dzieło „Tractatus novus et valde compendiosus contra perfidiam Iudaeorum”, które niedokładnie tłumaczone jest jako […]
Podczas tegorocznej Nocy Muzeów w dniu 18 maja 2024 roku uczestniczyliśmy w odsłonięciu obrazu „Cud w Morelli św. Wincentego Ferreriusza” autorstwa Wojciecha Poziemskiego z 1765 roku. Wydarzeniu, które miało miejsce w Muzeum Kresów Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Sejnach towarzyszyły dwie prelekcje, prezentujące ikonografię tego cudu w malarstwie europejskim oraz polskim, przygotowane i poprowadzone przez Marcina Błaszczyka z […]
Badania nad ikonografią „Cudu w Morelli” w malarstwie zachodnim i polskim skłoniły mnie do poszukiwań opisu cudu w polskiej literaturze. Naturalnym, ale i uproszczonym założeniem było stwierdzenie, że malarze w I Rzeczypospolitej mogli inspirować się opisem cudu w języku polskim. W interesującym nas okresie były co najmniej trzy publikacje w języku polskim z dokładnym opisem […]
Standardem wśród znanych sanktuariów i miejsc kultu są druki ulotne i obrazki święte promujące dane miejsce i kult wśród wiernych i pielgrzymów. Nasze najsłynniejsze sanktuarium na Jasnej Górze było rytowane już od XVI wieku i zasięg tych obrazów wykraczał daleko poza granice Rzeczypospolitej. Mniejsze lokalne ośrodki zwykle mogły sobie pozwolić na zamówienie mniejszej ilości takich […]
W opracowaniu dotyczącym ikonografii cudu wskrzeszenia poćwiartowanego dziecka w malarstwie zachodnim i ameryki łacińskiej pokazałem, że temat ten był bardzo popularny i obecny w malarstwie od okresu schyłku gotyku aż do późnego baroku [1]. Zaprezentowałem odmienne stylistycznie obrazy pokazujące w różnym ujęciu ten niezwykły cud jakiego dokonał św. Wincenty Ferreriusz. W poniższym opracowaniu skupię się […]
Analizując życie i działalność św. Wincentego Ferreriusza (ok. 1350 – 1419), nie sposób pominąć opisów cudów jakie dokonał za życia oraz tych jakie stały się za jego wstawiennictwem po jego śmierci. Cuda te zostały zbadane i opisane w procesie kanonizacyjnym, a w kolejnych wiekach były elementem opracowań dotyczących świętego. Wiele z tych cudów zostało również […]
W XVIII wieku superior zakonu jezuitów z Piekar Śląskich, o. Jerzy Bellman powiedział: „Nie pędzel tu mocen, ni praca człowieka, ni drzewo, ni płótno, jeno Duch Boży, który sobie to miejsce i ten lud upodobał”. Zdanie to może służyć za motto do dalszych rozważań na temat licznych kopii obrazu Matki Boskiej Piekarskiej. Mnogość kopii cudownego wizerunku […]
Zapraszam do zapoznania się z ciekawą historią sanktuarium Matki Bożej Skępskiej oraz ludowym kultem, który objawia się od końca XVIII wieku do dziś w twórczości ludowych rzeźbiarzy tworzących kopie cudownej figury. Źródłem inspiracji będzie niezwykle rzadki olejny obraz Marki Boskiej Skępskiej. Historia sanktuarium w Skępem i cudownej figury Matki Bożej Na Ziemi Dobrzyńskiej w miejscowości […]
W niniejszym opracowaniu zaprezentuję rzadki przykład ludowego wizerunku Chrystusa Bielańskiego oraz przybliżę mało znaną historię rodziny Flaszów z Hecznarowic, specjalizującą się między innymi w malowaniu tych wizerunków. Porównując obraz, o którym nie wiemy co dokładnie przedstawia, kiedy i przez kogo został namalowany i jaka była jego proweniencja, z tym samym dziełem sztuki ale o […]
Wykonanie Designspektrum.pl © 2020
